Page 12 - Navidenou-Arzhang No 29

‫دورۀ ا ّول‪ ،‬سا ِل چهارم‪ ،‬شمارۀ ‪ ،29‬فروردین و اردیبهشت ‪1402‬‬ ‫ارژنگ دوماهنامۀ ادبی‪ ،‬هنری و اجتماعی نویدنو‬

‫وجه مش ّخصۀ روشِ رئالیستی ایناست که میتواند عمیقا در جنبههای مهمّ جهانِ واقعی نفوذ کند؛ این روش‬
‫مستلزمِ دریافتِ وسیعی از زندگی‪ ،‬نمایشِ حقیقی "شخص ّیتهای تیپیک در شرای ِط تیپیک" و بیا ِن مشخص‬
‫(کُن ِکرت) است‪ .‬هن ِر رئالیستی تمثی ِل هنری خودِ زندگی است‪ .‬از این روست که روشِ رئالیستی از هنرمند‬

‫میطلبد که توجه خود را بر واقعیّت متمرکز سازد‪ ،‬به هنرمند کمک میکند زندگی را حقیقتمندانه تصویر کند‪.‬‬

‫ولو این که با امیا ِل ذهنیِ خوشایند یا ناخوشایند او مغایرت داشته باشد‪ .‬تاثیر رو ِش رئالیستی در تاریخِ هنر‪،‬‬
‫غالبا" خود را بدین ترتیب محسوس ساخته است که به هنرمندان کمک کرده است تا حدودِ زیادی به‬

‫محدودیّتهای طبقاتی خود فائق آمده و علیرغم تعصّبا ِت طبقاتی خود‪ ،‬به آفرینشِ تصاویرِ عمیق و دقیقِ‬
‫راستین زندگی دست یازند‪ .‬دقیقا از این حیث بود که انگلس از توفی ِق بزرگ رئالیسم در آثا ِر بالزاک سخن‬

‫میگفت که خود را علیرغم تع ّصباتِ سیاسیاش ناچار یافت نه تنها ناگزیری سقو ِط اشرافیّ ِت محبوبِ خود را‬
‫تایید کند‪ ،‬بلکه آنان را به مثابۀ مردمی تصویر کند که شایستۀ سرنوش ِت بهتری نیستند ‪.‬‬
‫در اینجا لازم است رئالیسم به مثابۀ یک رو ِش آفرینش‬
‫هنری که خا ّص یک رون ِد ویژۀ تاریخی در هنر است‪ ،‬و‬

‫رئالیسم به مثابۀ یکی از خصایصِ انعکاسِ حقیقی زندگی که‬
‫در همۀ هنرهای واقعی یافت میشود‪ ،‬تمایز قایل شویم‪.‬‬

‫رئالیسم در این معنی اخیر‪ ،‬جزئی از طبیع ِت آفرین ِش هنری‬
‫است‪.‬‬

‫مسئلۀ رئالیسم یکی از مه ّمترین مسائلِ استهتیک و تئوریِ‬
‫هنر را تشکیل میدهد‪ .‬در حالِ حاضر این مسئله موضوع‬
‫حا ّدترین بحثهاست‪ .‬امروزه مسئلۀ رئالیسم یک میدان نبر ِد‬
‫منظّم است‪ .‬در آثارِ ارتجاعی مربوط به استهتیک‪ ،‬رئالیسم‬
‫مورد حملاتِ شدیدی واقع میشود‪ .‬انواع مرتجعان با‬
‫شیوههای متنوّع ‪ ،‬رئالیسم در هنر را نفی کرده و خواستارِ‬
‫استقلالِ هنر از واقع ّیت و م ّدعیِ "آزادی بدون قیدوُشر ِط" آفرین ِش هنری هستند و برای آنان این آزادی "عملا‬
‫به این معنی است که هنرمند ح ّق دارد تصویرِ حقیقی زندگی را نفی کند و به ستایشِ ضدّ ِرئالیسم بپردازد‪.‬‬
‫ترویج ضدّ ِرئالیسم با نادیدهگرفتن عامدانۀ زندگی مردم و مسائ ِل اساسی آن در جریانهای ارتجاعی هنر‬
‫بورژوایی‪ ،‬عزیمت به قلمر ِو آسیبشناسی روانی (پسیکوپاتولوژی)‪ ،‬تحقیر افکا ِر انسانگرا و خو ِد انسان‪ ،‬و نفی‬
‫رسال ِت والای هنرمند همراه است‪ .‬مثلا هانری آژل‪ ،‬منتقدِ سینمایی فرانسه بر آن است که انسان موجودِ ناقضی‬
‫است که در یک دنیای فاقدِ ثبات‪ ،‬چهار دست و پا میلولد‪ :‬وی همچنین میخواهد ما را متقاعد سازد به اینکه‬
‫انسان باید خود را نه در لحظۀ عظمتاش‪ ،‬بلکه در لحظۀ رخوت و نومیدی‪ ،‬یا در لحظاتی که تردیدها ارزشِ‬

‫روح او را زیر علامتِ سئوال قرار میدهند‪ ،‬تصویر کند‪.‬‬
‫واقعستیز ِی ذاتی هنرِ بورژوایی گاه میتواند به اشکالِ ملایمتری نیز جلوه کند‪ :‬ممکن است هنرمندی تصاوی ِر‬
‫ماخوذ از زندگی را به ما عرضه کند‪ ،‬ا ّما به جای بازآفرین ِی حقیقی یک پدیده‪ ،‬فقط به تایید نظرِ ذهنی خود‬
‫دربارۀ آنچه تصویر میکند‪ ،‬بپردازد‪ .‬این برداشت خواستا ِر آناست که هنر نباید به "تحلیل و تبیین" بپردازد‪،‬‬
‫بلکه باید دنیا را به همانگونهای که هنرمند میبیند تصویر کند بی آنکه مطابق بودن یا نبودن بینشِ هنرمند‬
‫با حقیق ِت عینی زندگی را در نظر آورد‪ .‬با تبعیت از این دستورالعمل امکان دارد هنر حتّی رئالیستیتر جلوه کند‪،‬‬
‫لیکن در واقع چیزی فراتر از تقلی ِد رئالیس ِم رئالیستی نخواهد بود زیرا چنین هنری‪ ،‬به عل ِت بریبودی از اصول‪،‬‬

‫ض ّد رئالیستی است‪.‬‬

‫روش آفرینش در هنر سوسیالیستی ‪11‬‬