Page 11 - Navidenou-Arzhang No 26

‫دورۀ ا ّول‪ ،‬سالِ س ّوم‪ ،‬شمارۀ ‪ ،26‬مهر و آبان ‪1401‬‬ ‫ارژنگ دوماهنامۀ ادبی‪ ،‬هنری و اجتماعی نویدنو‬

‫موارد‪ ،‬ر ّد ِپای تراژیک را میتوان در کُمیک سراغ گرفت‪ .‬تضا ّدی که در اینگونه موارد بین این دو چشم‬
‫میخورد‪ ،‬گاهی جنبههای مختلفِ تراژدی و کُمدی را تشدید میکنند و وضو ِح بی تری می بخشد‪ .‬این‬
‫آمیختگیِ تراژیک وکُمیک را‪ ،‬هم درموقعیتهای کاملاً دراماتیک میتواندید‪ ،‬وهم در نمای های مربوط به‬

‫زندگی عادی و روزم ّره‪.‬‬

‫پوشکین می نویسد کمد ِی خوب نهتنها بر خنده‪ ،‬بلکه بر تکاملِ شخصیتها استوار است‪ .‬کمدی در بسیاری‬
‫موارد به تراژدی نزدیک میشود‪ .‬خندۀ تو َام با گریه پدیدهایاست که در بسیاری از شکلها و انواع هنری به‬
‫چشم میخورد‪ ،‬امّا در نمای و تئاتر‪ ،‬در ادب ّیاتِ حماسی و دربعضی از انواعِ(ژانر) سینمایی بهویژه بارزتر و‬
‫نمایانتر است‪ .‬شکسپیر غالباً قهرمانان شوخ را وار ِد تراژدیهای خود میسازد و در شکلدادن باف ِت تراژدی از‬
‫آنگونه وسای ِل هنری که خاصّ ِکمدی هستند سود میجوید‪ .‬فیلمهای چارلی چاپلین کمدی هستند‪ ،‬با‬
‫اینحال در این فیلمها تراژدی "انسا ِن ضعیف" در جامعۀ سرمایهداری با چنان استحکا ِم هنری انتقال مییابد که‬
‫کمنظیر است‪ .‬چاپلین‪ ،‬بزرگترین کمدی ِن سینمای نوین‪ ،‬خنده و گریه را به یک اندازه نیروهای قدرتمندِ هنر‬

‫میداند‪.‬‬

‫همانطوری که نیکلای دوبرولیوبوف‪ ،‬منتق ِد روسی مینویسد‪ ،‬ارتبا ِط نزدیک بین تراژیک و ُکمیک در هنر از‬
‫آنجا ناشی میشود که هر دو‪ ،‬ولو به شیوهای متفاوت‪ ،‬جنبههای مختلف یک فرآیندِ زندگی را نشان میدهند و‬
‫علیرغ ِم طبیعتِ متضادشان‪ ،‬ریشههای مشترکی دارند‪ .‬تراژدی و کمدی بی تر در این نکته شریکاند که‬
‫محتوای هر دو از شرایطِ غیرِعادّی گرفته میشود و هدفِ آنها نشاندادن را ِهحلّی است که به این شرایط خاتمه‬
‫دهد‪ .‬صفتِ مشخصۀ تراژدی‪ ،‬نشاندادن اوضاعی است که تح ِت تاثیر مقتضیا ِت بیرونی‪ ،‬یا بهقول نویسندگانِ‬
‫قدیم‪ ،‬سرنوشت‪ ،‬شکل گرفتهاند و به ارادۀ انسان بستگی ندارد‪ .‬برعکس ‪،‬کمدی از ما دعوت میکند به‬
‫کوش های انسان برای جلوگیری از مشکلاتی که در نتیجۀ حماق ِت خودِ او آفریده شده و دوام آوردهاند‪،‬‬

‫بخندیم‪)1( .‬‬

‫مقولا ِت اِستِهتیک‪ /‬تراژیک و ُکمیک ‪10‬‬