Page 8 - Navidenou-Arzhang No 24
P. 8
دورۀ ا ّول ،سا ِل س ّوم ،شمارۀ ،04خرداد و تیر 2422 ارژنگ دوماهنامۀ ادبی ،هنری و اجتماعی نویدنو
مقولاتِ استِهتیک /زیبایی؛ تعریف و ماهیّ ِت آن
(قسمتی از بخ ِش د ّو ِم فص ِل چهارم از کتاب "پایههای هنرشناسی علمی")
نویسنده :آونر زیس /برگردان :ک.م.پیوند
مج ّسمۀ کارگر و زنِ دهقان (کالخوز) اثر وِرا موخینا
Slavenā Veras Muhinas skulptūra ‘Strādnieks un kolhozniece’, kas 7391. gadā tika prezentēta
pasaules izstādē Parīzē, bet šobrīd atrodas Maskavā
زیبایی
تعریفِ "زیبایی" یکی از مسائ ِل اساسی عل ِم ِاستهتیک است .در گذشته علمِ اِستهتیک غالباً علمِ زیبایی
نامیده شده است و هنوز هم گاهی در این مفهوم بهکار میرود .ولی ،همانطوری که در فصلِ ا ّول اشاره شده
است ،علمِ اِستهتیک تئور ِی زیبایی نیست ،بلکه علمی است که با دریاف ِت اِستهتی ِک انسان از جهانِ واقعی و
مخصوص ًا با قوانی ِن تکام ِل هنر و تئوری آفرین ِش هنری سروکار دارد .با این حال ،اتفاقی نیست که در طول
تاریخِ تئوری اِستهتیک این اندیشه ریشه گرفتهاست که علمِ اِستهتیک با چیزی جز "زیبایی" سروکار ندارد.
"زیبایی" یکی از مقولا ِت مه ّم ِاستهتیک است و اگر این مقوله را نادیده بگیریم ،از عهدۀ تبیی ِن هیچکدام از
پدیدههای ِاستهتیک بر نخواهیم آمد .اگر ماهی ِت اِستهتیک را تعریف نکنیم ،نه قوانی ِن عامّ ِهنر را کاملا
خواهیم فهمید ،و نه طبیع ِت آفرین ِش هنری را.
ماهیّ ِت زیبایی
تعریف ماهیّ ِت زیبایی کا ِر آسانی نیست .در زندگی و در هنر با تنوعِ وسیعی از تجلّیا ِت زیبایی برخورد میکنیم
که هیچ شباهتی به یکدیگر ندارند .برای مثال ،دشوار است بی ِن زیبایی معنوی انسان و زیبایی اندامی
خوشتراش ،بینِ اشکالِ زیبای بلور یا برگ درخت و یک شاهکارِ هنری شباهتهای موجود را مش ّخص کنیم .این
پدیدهها به حوزههای کاملاً متفاو ِت واقعیت تعلّق دارند و عملاً بسیار مشکل ،و در واقع غیرممکن است یکی از
مقولا ِت استِهتیک /زیبایی؛ تعریف و ماه ّیتِ آن 7