Page 24 - Navidenou-Arzhang No 24
P. 24
دورۀ ا ّول ،سالِ سوّم ،شمارۀ ،04خرداد و تیر 2422 ارژنگ دوماهنامۀ ادبی ،هنری و اجتماعی نویدنو
که توفان را نمیخواهد.
کسرایی میان رئالیس ِم سوسیالیستی و سوسیالیسمِ تخ ّیلی تفاوتی عظیم قائل است و کشاندنِ تودهها را بهدنبالِ
آرمانهای تخیّلی و دستنایافتنی گناه میداند که شع ِر متعه ِد سوسیالیستی باید عمیق ًا از آن مبرّا باشد:
نمیجو َید ُامیدی را درو ِن یک صدف در قعرِ دریاها.
و بالاخره ،کسرایی شعرِ سوسیالیستی را با نیهیلیسم سخت بیگانه میشناسد:
نمیشو َید به مو ِج اشک
چش ِم آرزویش را.
از نظر کسرایی ،شاعری که خود را نسبت به سوسیالیسم متع ّهد میداند ،باید بتواند تح ّولی ِشگَرف در مضمو ِن
شعرِ رئالیستی گذشته ایجاد کند .درکِ کسرایی با این تل ّقیِ سادهانگارانه که گویا با تزریقِ چند استعاره و واژۀ
تازه میتوان روح سوسیالیستی در کالب ِد شع ِر گذشته دمید ،عمیقاً متفاوت است .او خواستا ِر انقلابی کوبنده در
ژرفای مضمو ِن شع ِر گذشته است و میگوید:
پس از من شاعری آید
که می رو َبد بساطِ شعرهای پیش.
با این حال ،او هرگز لحظهای قالبِ زیبای هنری شع ِر گذشته را فراموش نمیکند و با توصی ِف آن به عنوان " ُگل"
مرات ِب حقشناسی خود را نسبت به قالبِ ماندگا ِر هنری آن ادا مینماید .امّا کسرایی را زیبای ِی گذرا و عم ِر کوتاهِ
گل جذب نمیکند زیرا که خود قبلاً گفته بود خواها ِن "عط ِر سایهدار و دیرمان" بهارِ نارَنج است .او ترجیح
میدهد ظاه ِر فریبنده ولی ناپایدا ِر گُل را در زیرِ پای رئالیسمِ سوسیالیستی بکوبد تا عطر و عُصاره ماندگارِ آنرا
آزاد کند:
که میکو َبد همه گُلها به پا ِی خویش.
و هشدار میدهد که مفتو ِن زیبای ِی پَرپَر شدنی نگردید .نگا ِه جستجوی شاعرِ متع ّهد به سوسالیسم نباید اسیر بندِ
این زیباییِ گذرا گردد:
نمیگیرد به خود زیباییِ پَر َپر
نگاهِ جستجویش را.
شع ِر فارسی زمانی میتواند قوا ِم سوسیالیستی یابد که حقیقتاً قادر گردد مرزهای محدو ِد رئالیسم دمکراتیک را
در مضمون بشکند و از آن بگذرد .تنها سخن از دردِ استثمارشد ِن پرولتاریا ،مضمونِ سوسیالیستی به شعر
نمیبخشد .شع ِر سوسیالیستی وظیفه دارد افقهای تکامل و تح ّول را پی ِش چشمِ توده رنج و کار بهدقّت تصویر
کند .افقهای سوسیالیسم در ورای شع ِر گذشته قرار دارد ،آنقدر وسیع و به اندازهای گسترده که رئالیسمِ
دموکراتیک را یارای دید ِن آن نیست:
پس از من شاعری آید
کلیدِ اوّل از چهل کلید 23
